Toksik davranışın özünde elbette öncellikle birey vardır. Çünkü eyleyen odur. Bireyin eylemleri insanlara kendini iyi ya da kötü hissettirir. Fakat toksik davranışın bireyi aşan bir yönü vardır. Toksik bir davranışa göz yumduğunuzda ya da desteklediğinizde toksik davranış bireylerin üzerinde baskı kuran bir fenomene dönüşür. Tıpkı Durkheim’in toplumsal olguların bireye dışsal olduğunu vurguladığı gibi. Böylelikle toksik davranışlar sadece bireyler arasında yaşanılan bir ilişki olmaktan çıkar ve bireyin günlük yaşamını etkileyen pratikler haline gelir.
Toksik davranışın bu özelliği arkasında toksik kuruluşları tanıyabilmenizi sağlayacak birtakım izler bırakır. Hadi şimdi bu izleri takip edelim.
Diyelim ki harika bir fikriniz var. Aslında dünyayı yeniden keşfetmediniz. Sizden önce de benzer konuda birçok kişi bu konu üzerinde çalışmış. Hatta bazı durumlarda bahsettiğiniz bu fikirlerin uygulanmasında çok geç kalındığını düşünüyorsunuz. Hatta öyle ki bahsettiklerinizin yapmanız gereken bir yenilik değil olmazsa olmaz konular olduğunu düşünüyorsunuz. Fikrinizi ekibinize ve iş arkadaşlarınıza açtınız. Onaylayıcı ve destekleyici davranışlar bekliyorsunuz. Ancak sözel olarak duymasanız bile jestler ve mimikler size söylediklerinizin yapılamayacağını anlatıyor.
Bu senaryoda bireyin önünde iki seçenek vardır. Ya olayların öznesi olacak ve kendisini sorgulayacak ya da gözlemci rolünü seçerek toksik kültürün ayak izlerini takip edecek.
Birinci rolü seçip alınganlık gösterirse ki bu durum yetersizlik duygusunu hissetmesine yol açabilir. Yetersizlik duygusuna geçen hafta değinmiştik. Gözlemci rolünü benimsediğinde ise toksik bir kültürün arkasında bıraktığı izleri, kurumsal tahribatı, amacından koparılmış insanları ve organizasyonu görebilir.
Bu durumu şirket kültürü açısından değerlendirdiğimizde anahtar kelime çalışanların eyleminin gerçek değerinin görülememesinde yatıyor. Bu bizi değer ve değerlendirme problemine götürüyor.
Şirket değerlerinin yazılı varlığı tek başına bir anlam ifade etmiyor. Hatta etik değer bilgisi edinmeden yapılan kapsayıcı çalışmalarda eksik kalabiliyor.
Şirket değerlerinin belirlenmesi, çalışan değerleri ile uyumlu hale getirilmesi, doğru değerlendirme eğitimlerinin gerçekleştirilmesi ve ortak değerlerin yaşatıldıkça geliştiğinin bilinmesi ve bu çerçevede sürekliliğin sağlanması önemli bir konudur.
Areterium olarak değer uyumu ve yönetimi ile ilgili bir eğitim, geliştirme ve uygulama programı oluşturduğumuzu bilmenizi isteriz.
Comments